(Initial Dex Offering) Türkçe karşılığı olarak merkeziyetsiz borsada ilk arz olarak düşünebilirsiniz. IDO, yeni bir tokenın merkeziyetsiz borsada likidite havuzu oluşturarak listelenmesidir.
IDO ’lar merkeziyetsiz platform üzerinden yapılan fon toplama ya da kaynak sağlama yöntemleridir. İlk IDO 2019 senesinde Raven Protocol ile yapılmıştır. Raven Protocol IDO ’su 500.000 USD’lık sınıra ulaştıktan sonra sona erdirilmiştir.
Projeler, startup platformları ya da IDO konusunda uzmanlaşmış platformlar (Launchpad) vasıtasıyla insanlara, topluluklara ulaşıyor. (DaoMaker, Polkastarter, BSCLaunch, SafeLaunch, Moonstarter vb. güvenilir platformları IDO katılımı için kullanabilirsiniz) Platformların IDOlara katılım için farklı şartları bulunmaktadır. Mesela bir platfrom kendi topluluk tokenlarına sahip olunması şartını öne sürerken bir başka platfrom token şartı yanında katılım ücretinin de önceden yatırılmasını şart koşmuştur.
Gerçekleştirilen IDO ’nun tokenı ise merkeziyetsiz borsalarda yani Uniswap, Sushiswap, Pancakeswap gibi dexlerde piyasaya sürülüyor. IDO sonrası dexlere aktarılan ilk token arzları da projelere göre değişiklik göstermektedir. Proje ekipleri tarafından belirlenen oranlarda ve süreçlerde ilk arz yapılmaktadır. IDO lara katılmadan önce projelerin whitepaper ‘larını inceleyerek, token arzlarıyla ilgili detaylara ulaşabilirsiniz. Ayrıca tokenların dağılımları (takım, yatırımcı, topluluk, madenci havuzu vb.) da farklılık göstermektedir. Token dağılımları ve ilk arz oranları, tokenların dex likidasyonu sonrası ulaşacağı fiyat için size önemli bilgiler verebilir. Projelerin IDO yapmasındaki ilk amaç, düşük fiyatla ve az bir kullanıcıya token dağıtımı yapmak ve bunu merkeziyetsiz bir yapıda sunmaktır. Bu şekilde projeye sadık ve devamlılığı olan bir topluluk kazandırmak amaçlanmıştır.
IDO ‘nun avantajlarından biri; dex listelemesi, projeyi hiç bir merkezi borsa (cex) yapısına bağlı bırakmamaktadır. Token, dex sonrasında her hangi bir ve birden fazla merkezi borsaya açılabilir dolayısı ile daha fazla topluluğa ulaşarak yüksek fiyatlara ulaşabilir. Dezavantaj ise merkeziyetsiz yapı sebebiyle, IDO oluşturmak ve sunmakta her hangi bir denetleme mekanizması bulunmadığı için, scam bir projeye yatırım toplama ihtimali vardır. Bu sebeple ilk etapta projeyi sonrasında ise satılacağı platformu iyi bir şekilde incelemek ve güvenli alanlarda işlem yapmak gerekmektedir.
