Ölçeklendirme (Scaling) Nedir?


0

Kripto para ağlarındaki ölçeklendirme, ağın kapasitesini arttırmak için yapılan çalışmaları ifade eder. Ölçeklendirme, ağın işlem hacmini arttırmasına ve daha hızlı işlem yapmasına olanak tanır. Ölçeklendirme, ağın kullanılabilirliğini ve performansını arttırmak için önemlidir. Kısaca ölçeklenebilirliğin ana hedefi, merkeziyetsizlikten veya güvenlikten ödün vermeden işlem hızını (daha hızlı kesinlik) ve işlem verimini (saniye başına yüksek işlem) artırmaktır.

Ölçeklendirme için farklı yollar mevcuttur. Bunlar arasında:

Ölçeklendirme Tipleri:

1- On-chain (Zincir Üstü) Ölçeklendirme:

Bu yöntem, ağın kendisinde yapılan değişiklikleri içerir. Örneğin, blok boyutunu arttırmak veya blok oluşum hızını arttırmak.

2- Off-chain ölçeklendirme:

Bu yöntem, ağın dışındaki sistemleri kullanır. Örneğin, işlemleri önbelleklemek veya işlemleri paralel olarak işlemek.

3- Sharding:

Bu yöntem, ağın veritabanını bölmek ve işlemleri paralel olarak işlemek için kullanılır. Parçalama, yükü yaymak için bir veri tabanını yatay olarak bölme işlemidir.

4- Sidechain (Yan zincir) :

Bu yöntem, işlemleri ana zincir dışında gerçekleştirmek için kullanılır ve böylece ana zincirün yükü hafifletilir.

5- Layered scaling:

Bu yöntem, blockchain ağını katmanlara bölmek ve böylece ölçeklendirme işlemlerini daha kolay hale getirmektir. Katman 2 ağı ile ölçeklendirirken, Layer-1 Mainnet’in sağlam merkeziyetsiz güvenlik modelinden yararlanırken, Katman-2 Mainnet’ten işlemleri yöneterek uygulamanızı ölçeklendirmeye yardımcı olmak için tasarlanmış çözümler için kullanılan toplu bir terimdir.

Layer 1 ve Layer 2 Blok Zincirler Arasındaki Fark Nedir? yazımızı inceleyerek daha detaylı bilgi alabilirsiniz.

6- State channel scaling:

Bu yöntem, işlemlerin yalnızca birkaç taraf arasında gerçekleştirilmesi için kullanılır ve böylece ağ yükü azaltılır.

7- Rollups:

Rollups, işlem yürütmesini katman 1 dışında gerçekleştirir ve ardından veriler, mutabakata varılan katman 1’e gönderilir. İşlem verileri katman 1 bloklarına dahil edildiğinden bu, toplamaların yerel Ethereum güvenliği ile güvence altına alınmasına izin verir.

Farklı güvenlik modellerine sahip iki tür Rollups vardır:

  • Optimistic rollups: Layer-1 Ana ağın temel katmanının verimini genişletmek için tasarlanmış katman 2 (L2) protokolleridir. İşlem hızlarında önemli iyileştirmeler sunarak zincir dışı işlemleri işleyerek ana ağ zincirindeki hesaplamayı azaltırlar.
  • Zero Knowledge (Sıfır Bilgi) rollups: Sıfır bilgi (ZK) rollups, hesaplama ve durum depolamayı zincir dışına taşıyarak Katman-1 Ana Ağı üzerindeki verimi artıran katman 2 ölçeklendirme çözümleridir. ZK rollups, bir toplu işlemde binlerce işlemi işleyebilir ve ardından yalnızca bazı minimum özet verileri Mainnet’e gönderebilir. Bu özet veriler, Katman-1 durumunda yapılması gereken değişiklikleri ve bu değişikliklerin doğru olduğuna dair bazı kriptografik kanıtları tanımlar.

ZKP – Zero Knowledge Proof Nedir? yazımızı inceleyerek daha detaylı bilgi alabilirsiniz.

Peki Neden Bu Kadar Çok Ölçeklendirme Çözümü Var?

  • Birden çok çözüm, ağın herhangi bir bölümündeki genel tıkanıklığın azaltılmasına yardımcı olabilir ve ayrıca tek hata noktalarını da önler.
  • Bütün, parçalarının toplamından daha büyüktür. Farklı çözümler var olabilir ve uyum içinde çalışabilir, bu da gelecekteki işlem hızı ve verimi üzerinde üstel bir etkiye izin verir.
  • Tüm çözümler, doğrudan Ethereum mutabakat algoritmasının kullanılmasını gerektirmez ve alternatifler, başka türlü elde edilmesi zor olacak avantajlar sunabilir.
Bu Yazıya Tepkiniz Ne Oldu?
  • 2
    alk_l_yorum
    Alkışlıyorum
  • 0
    be_endim
    Beğendim
  • 0
    d_nceliyim
    Düşünceliyim
  • 0
    be_enmedim
    Beğenmedim

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Bültenimize Katılın

Hemen ücretsiz üye olun ve yeni güncellemelerden haberdar olan ilk kişi olun.