Manta tüm ekosisteme tam gizlilik getirecek. Manta arkasındaki ekip bunun bir insan hakkı olduğunu savunuyor.
Sizlere Manta Network’de bir işlemin nasıl çalıştığını ve nasıl yapıldığını açıklamak istiyoruz. Çünkü Manta’nın geliştirdiği bu teknoloji ile özel işlemler için en iyi uygulamayı oluşturacağını düşünüyoruz. Üstelik Trusted Setup’a katkıda bulunmak için hala vaktiniz olduğunu unutmayın.
Trusted Setup videomuz için tıklayabilirsiniz
Peki Manta Network’de Bir İşlem Nasıl Çalışıyor?
Bitcoin UTXO yani Harcanmamış İşlem Çıktısı Modeli kullanır. Bitcoin’in çifte harcamayı durduran temel unsuru UTXO’dur. UTXO’lar bir blok zincir işleminin nerede başladığını ve bittiğini tanımlar.
Aslında “coinlerin” sahibi değiliz. Cüzdanlarımızın her biri bir UTXO koleksiyonundan ibarettir.
Örnekle pekiştirelim, Bob’un cüzdanında 0,4 BTC olsun. Burada kesirli bir coin görüyoruz, ancak aslında Bob 0,25 ve 0,15 BTC değerinde 2 UTXO ‘ya sahip olabilir. Bob, Alice’e 0,2 BTC göndermek istediğinde 0,25’lik UTXO‘yu göndermesi gerekecek. Ardından bu UTXO; 0,2 ve 0,05 olacak şekilde ikiye bölünecek.
Yeni oluşturulan 0,2 UTXO, Alice’e gidecek ve 0.05 UTXO, Bob’a geri dönecek. 0,25’lik orijinal UTXO, artık toplam 0,25’e ulaşan iki yeni UTXO olduğu için yanıyor. Böylelikle çifte harcama ihtimali ortadan kalkıyor.
Manta Network’un amacının tüm işlemlerde gizlilik sağlamak olduğundan bahsetmiştik. Manta; yukarıda bahsettiğimiz UTXO Gizlilik Modelinden yararlanıyor. Fakat bu işlemlerin hepsi blok zincir explorer yani tarayıcılarında herkese açık olarak sunuluyor. İşte Manta; bu işlemleri gizli tutarak aynı zamanda zincir üzerinde doğrulanmasının bir yolunu yaratıyor.
Yukarıdaki örnekten ilerleyim; Manta’nın genel defteri Bob’un Alice’e 0,2 BTC gönderdiğini göstermez. Manta bile sadece böyle bir işlemin yapıldığını bilmektedir.
Peki UTXO modelinin devam ettiğine ve çifte harcama olmayacağına nasıl güvenebileceğiz? Manta bunun için işte ZKP Zero Knowledge Proof yani Sıfır Bilgi Kanıtları teknolojisini kullanıyor.
Manta; defter tutma için hala UTXO modelini kullanıyor ancak BTC’den farklı olarak, bir işleme hangi UTXO’ların dahil olduğunu açıklamıyor. Bunun yerine, kullanıcılar “Kurallara göre sahip olduğum UTXO’lardan bir işlem oluşturdum” ifadesinin bir ZKP’sini gönderir.
Kullanıcı, işleme hangi UTXO’ların dahil olduğunu belirtmediğinden, hiç kimse işlemin gerçekleştiği dışında herhangi bir çıkarım yapamaz.
O halde soru değişiyor. Bir kişinin aynı UTXO’yu iki kez harcamasını nasıl engellenecek?
UTXO modelinde her şey normal çalışıyor ama buradaki fark şu ki eski 0,25 UTXO’yu yakmak yerine Manta ona bir “nullifier” etiketi ekliyor. Yani herhangi biri bu UTXO onchain’i kullanmaya çalışırsa, blok zincir onu boş olarak tanıyacak ve kullanmayacaktır.
Blok zincire bakan herhangi biri; kim kime ne kadar coin gönderdi gibi işlem detaylarını göremez sadece bir işlem yapıldığı görebilir. Bizler ZKP sayesinde işlemin yapıldığına ve çifte harcama olmadığına güvenebiliriz.
Sonuç olarak Manta da işlemlerde UTXO modeli kullanmaktadır. Ancak zincir üzerinde işlem ayrıntılarını yayınlamak yerine, işlemlerin kurallara göre oluşturulduğu ZKP’leri yayınlar. Hiç kimse herhangi bir işlemin ayrıntılarını bilmiyor ve ZKP sayesinde her işlemin geçerli olduğundan emin olabiliyor.
Manta’nın ekosistem için sunduğu bu teknoloji ile bütün coin ve tokenler tam gizlilik ile işlem altına alınabilecek.
Artık kimse sizi takip edemeyecek!
